بررسی جایگاه هم‌افزایی مسلمانان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۸۱۶۵۶۸
فارس‌پلاس؛ ناصر کنعانی در یادداشتی نوشت: اصل یازدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به منزله عالی‌ترین سند بالادستی کشور، در ارتباط با ضرورت ایجاد وحدت و انسجام در میان کشورهای اسلامی اشاره می‌دارد:
«به حکم آیه کریمه «إِنَّ هذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ أَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ»، همه مسلمانان یک امت بوده و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است سیاست کلی خود را بر پایه ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی قرار داده و کوشش پیگیر به عمل آورد تا وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امام خمینی(رضوان‌الله تعالی علیه) بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نیز در این ارتباط به روشنی بیان می‌دارند که یکی از مقاصد بزرگ شرایع و انبیای عظام(سلام‌الله علیهم)، توحید کلمه و توحید عقیده است. ایشان وحدت را عامل قدرت و تفرقه را موجب سستی پایه دیانت تلقی کرده و با هشدار نسبت به تفرقه موجود در بین کشورهای مسلمان، می‌فرمایند: «اسلام و قرآن، ما را به وحدت دعوت کرده، بنابراین، تخلف از این دستور الهى جرم است، گناه است... با اعتصام به حبل‌الله پیشرفت کردیم و خواهیم کرد و اسلام «بانى عقد اخوت» است.»
رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای نیز با اشاره به اینکه اتحاد میان مسلمانان یک فریضه قطعیِ قرآنی است، علمای دین، روشنفکران، استادان دانشگاه، جوانان روشن‌بین، فرزانگان، ادبا، شعرا و نویسندگان را به فعالیت در این زمینه توصیه می‌کنند. ایشان با اشاره به اینکه وحدت و اتحاد میان مسلمان‌ها یک امر تاکتیکی، موقتی و مربوط به شرایط خاص نبوده، آن را یک امر اصولی عنوان کرده‌اند. از نگاه رهبر عالیقدر، چنانچه اتحاد ملل مسلمان تحقق پیدا کند، مشکل و چالش فلسطین به بهترین وجه حل خواهد شد.
لذا با نگاهی گذرا به نص قرآن کریم، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و نگاه راهبردی امام خمینی(ره) و همچنین رهبر معظم انقلاب، اهمیت و ضرورت انسجام و وحدت میان کشورهای اسلامی به وضوح قابل درک است.
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به شکل اصولی و راهبردی بر محور تعامل، همکاری، هم‌افزایی و انسجام با کشورهای اسلامی استوار است. تعقیب این راهبرد در سیاست خارجی ما، به ویژه در وضعیت کنونی نظام بین‌الملل که به تعبیر رهبر معظم انقلاب دنیا در آستانه یک تحول قرار گرفته و شاهد افول قدرت آمریکا و شکل‌گیری نظم جدید جهانی بدون محوریت آمریکا هستیم، بیش از هر زمان و موقعیتی به مثابه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر آشکار شده است و در زمره اولویت‌های نخست سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دنبال می‌شود.
دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران ضمن رصد دقیق شرایط در حال گذار نظام بین‌المللی از نظام تک‌قطبی به نظام چند قطبی بدون محوریت آمریکا، ضرورت همگرایی و همکاری با کشورهای اسلامی در جهت شکل‌دهی به هنجارها و روندهای عادلانه نظام بین‌الملل، استقرار صلح و امنیت عدالت‌محور و جانمایی در نظم جدید را عمیقاً درک کرده و بر این باور است که وحدت و همگرایی کشورهای اسلامی می‌تواند وزن و قدرت تأثیرگذاری جهان اسلام را متناسب با منابع عظیم قدرت معنوی و مادی آنها، به ویژه برخورداری از ظرفیت هنجارآفرین و تمدن‌ساز دین اسلام بالا برده و در روند باز توزیع قدرت در ساختار نوین نظام بین‌الملل، سهم و منافع بلوک کشورهای اسلامی را به شکل تعیین‌کننده‌ای افزایش دهد.
برخورداری کشورهای اسلامی از مشترکات تاریخی، فرهنگ اسلامی و دینی، سرمایه عظیمی است که همکاری بر مبنای آنها می‌تواند افزون بر دوستی و مودت، توسعه اقتصادی کشورهای اسلامی را تأمین کند و نیز تضمین‌کننده امنیت و برقراری صلح و ثبات میان آنان شود.
لازمه تحقق چنین نتیجه و دورنمای امیدبخشی، داشتن نگاه راهبردی، عزم و اراده رهبران کشورهای اسلامی برای حل اختلافات، تمرکز بر اشتراکات فیمابین و همچنین دوری از قرار گرفتن در نقشه و زمین بازی قدرت‌های سلطه‌جو و هوشیاری نسبت به سیاست‌های مخرب بازیگران فرامنطقه‌ای است.
یکی از رویکردهای جاری در عرصه سیاست خارجی در مناطق گوناگون جهان، منطقه‌گرایی و همکاری درون منطقه‌ای با هدف تأمین منافع مشترک، تأمین و تضمین امنیت دسته‌جمعی، به ویژه هم‌افزایی برای سرعت گرفتن چرخ توسعه و پیشرفت اقتصادی و استفاده از ظرفیت‌های مشترک است.
رویکرد کنونی دولت سیزدهم در پیگیری سیاست همسایگی و تقویت ارتباط با همسایگان ایران‌ـ که بیشتر آنها جزء کشورهای اسلامی هستند‌ـ در همین راستا قابل ارزیابی است؛ چنانکه این رویکرد از سوی رهبر معظم انقلاب در دیدار با سفرا و رؤسای نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور با تأکید بر «بسیار مهم و درست بودن» سیاست ارتباط با همسایگان و نیز کشورهای اسلامی به همراه سیاست ارتباط با کشورهای بزرگ و مهم دنیا و هم‌جهت و همراه با جمهوری اسلامی ایران در برخی جریان‌ها و خطوط اساسی سیاست بین‌الملل به عنوان پدیده‌ای بی‌سابقه و فرصتی که باید قدر آن را دانست، مورد تأکید قرار گرفت.
این رویکرد راهبردی، هم در راستای تحقق هدف کلان وحدت و انسجام بین کشورهای اسلامی و استفاده از ظرفیت بزرگ جهان اسلام برای تأمین امنیت و توسعه همه‌جانبه و پایدار و هم در راستای تولید قدرت برای بازدارندگی و حفاظت از جهان اسلام در قبال طمع‌ورزی دشمنان، به ویژه رژیم آمریکا و رژیم غاصب صهیونیستی است.
پایان پیام/ت
منبع: فارس
کلیدواژه: ناصر کنعانی دستگاه دیپلماسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی جمهوری اسلامی ایران رهبر معظم انقلاب کشورهای اسلامی نظام بین الملل جهان اسلام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۱۶۵۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امیرعبداللهیان: امنیت خلیج فارس فقط با مشارکت کشورهای ساحلی تامین می‌شود
وزیر امور خارجه ایران در پیامی به مناسبت روز ملی خلیج فارس گفت «امنیت خلیج فارس فقط با مشارکت تمامی کشورهای ساحلی تامین خواهد شد و در این مسیر، استثناء و تجاهل نسبت به هیچ کدام از کشورها پذیرفته نیست».
به گزارش ایسنا، در این پیام آمده است: مایلم مراتب خرسندی خود برای برگزاری مراسم گرامیداشت روز ملی خلیج فارس را ابراز نمایم. بزرگداشت این روز مهم، در واقع تکریم هویت ملی ایرانیان به شمار می‌آید، لذا این روز بزرگ را به حضار محترم و همه ایرانیان تبریک می‌گویم.
خلیج فارس نامی جاودانه و میراثی جهانی است. در تاریخ ایران دهم اردیبهشت روزی است که یادآور از خودگذشتگی‌های مردمانی دلاور که با مجاهدت خود، پایان اشغال و استعمار پرتغالی بر سواحل جنوبی را پس از سال‌ها رقم زدند.
خلیج‌فارس پهنه بی‌نظیر مواصلاتی میان اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی است و از نظر راهبردی، بخشی از یک نظام ارتباطی مهم جهانی می‌باشد که اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند را در بر دارد. اهمیت خلیج فارس در ابعاد تاریخی، تمدنی، جغرافیایی، فرهنگی و از جهات گوناگون اقتصادی، سیاسی، حمل‌ونقل، انرژی و ژئوپلیتیک از توضیح و تکرار بی‌نیاز است. به همین دلیل است که اهمیت این پهنه آبی در سراسر جهان بسیار قابل توجه است.
در نگاه و باور جمهوری اسلامی ایران، امنیت مقوله‌ای پیچیده، متکثر، چند بعدی و تفکیک ناپذیر است که صرفاً با همکاری دست جمعی و از طریق تقویت پیوندها و ایجاد سازوکارهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی محقق خواهد شد. در همین راستا معتقدیم امنیت خلیج فارس فقط با مشارکت تمامی کشورهای ساحلی تامین خواهد شد و در این مسیر، استثناء و تجاهل نسبت به هیچ کدام از کشورها پذیرفته نیست و جمهوری اسلامی ایران در زمینه ارائه پیشنهاد و ابتکار در این حوزه‌ها، همواره پیش‌قدم بوده است.
جمهوری اسلامی ایران با توجه به ارزش‌ها و پیوندهای مشترک با مردم منطقه همواره در کلیه زمینه‌ها از پدیده‌های زیست محیطی و گردشگری گرفته تا امنیت نظامی و روابط اقتصادی آماده همکاری و در اختیار قرار دادن ظرفیت‌ها و مزیت‌های خود در مسیر توسعه پایدار خلیج فارس بوده است. مایلم مجددا تاکید کنم کشورمان با برخورداری از ظرفیت‌های گسترده خدادادی و کسب پیشرفت‌های گسترده در عرصه‌های مختلف، آمادگی دارد تا این دستاوردها را در خدمت به صلح، ثبات، توسعه و پیشرفت منطقه و ارزش‌های مشترک دیرپای آن قرار دهد.
هرچند نام خلیج فارس با ایران و ایرانی عجین شده اما درعین حال خلیج فارس محملی برای همسایگان ابدی و خانه‌ای برای همه ملت‌های پیرامون آن است. از همین رو، دولت سیزدهم در راستای سیاست خارجی متوازن، دیپلماسی پویا و تعامل هوشمند و نصب‌العین قرار دادن سه اصل عزت، حکمت و مصلحت، بازتعریف و بازتنظیم روابط با همسایگان را مد نظر قرار داد و نه در شعار بلکه در عمل نشان داد که مجدانه به دنبال تبدیل خلیج فارس به گرانیگاه سیاست همسایگی و صلح و ثبات در منطقه از راه تعامل و گفتگو بین دو ساحل این گستره آبی است.
حضار گرانقدر؛ یک ویژگی مهم که وجه شناسه امروز برای خلیج‌فارس به شمار می‌رود، روحیه مبارزاتی ساحل‌نشینان سلحشور آن است که اشغال و حضور بیگانگان را برنمی‌تابند. بخش اعظم نابسامانی‌های موجود در خلیج فارس به واسطه دخالت و حضور قدرت‌های خارجی در منطقه بوده که درک سطحی، برداشتی نادرست و منفعت محور از تحولات آن دارند. دخالت و نقش‌آفرینی کشورهای فرامنطقه‌ای نه تنها موجب ثبات و امنیت مردمان این دیار نشد، بلکه مسیر همکاری‌های مسالمت‌آمیز را به مواجهه و واگرایی سوق داد.
در حالیکه آمریکا و غرب به دنبال فروش تسلیحات بیشتر و متنوع‌تر به کشورهای منطقه هستند، جمهوری اسلامی ایران با اتکاء به نفس، عقلانیت سیاسی، رفتار مسولانه و روابطی مودت‌آمیز به دنبال اتصال جنوب این پهنه تاریخی به آسیای میانه، قفقاز و دریای سیاه بوده تا منافع همه ملت‌های منطقه را مورد توجه قرار دهد. ایران، به عنوان یک کنشگر بزرگ و توانمند، با تکیه بر ظرفیت‌های عظیم خود و ایمان به توانمندیهای نهفته در خلیج فارس و داشته‌های کشورهای این حوزه، برای کمک به پیشرفت و تعالی ملل مسلمان منطقه اطمینان کامل دارد. فراموش نکنیم ما با همه تمایزها و تفاوت‌های فرهنگی، زبانی، نژادی، مذهبی و فکری قرنهاست در کنار یکدیگر زیست مشترک داشته‌ایم و به یقین برای نسل‌های آینده نیز باید سرنوشتی مشترک توام با همزیستی مسالمت‌آمیز و همبستگی اجتماعی را به ودیعه بگذاریم.
اینک با درک و مطالعه این تجربه، جمهوری اسلامی ایران بر آن است تا در مشورت و همکاری با همسایگان خود یک الگوی بومی برای ثبات و امنیت منطقه استراتژیک غرب آسیا را پیشنهاد کند. در این خصوص وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران آمادگی آن را دارد تا در همفکری و جلب نظرات سازنده مراکز مطالعاتی و اندیشمندان صاحب نام کشورهای منطقه، نگرش مفهومی مورد نظر را غنا بخشد.
امروز در حالی نام جاودان خلیج فارس را گرامی می‌داریم که تحولات مهمی در اطراف ما به ویژه در شامات که ارتباط تاریخی با خلیج فارس دارد در جریان است. قطعا دفاع از فلسطین و فروکاستن از آتش افروزی رژیم صهیونیستی تاثیرات مثبتی در منطقه مهم و حساس خلیج فارس نیز خواهد داشت.
در مقام وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، امید آن دارم خلیج فارس همواره امن، با ثبات و پر رونق محیطی برای آرامش مردمان شمال و جنوبش باشد.
باور دارم این همایش با حضور و مشارکت فعالانه همه صاحب نظران و اندیشمندان و با ارائه بحث‌های مستدل و تبادل نظر همه جانبه به اهداف والای خود که همانا تقویت منافع ملی و هویت فرهنگی و تاریخی ایران و صیانت از آن است، دست خواهد یافت.
در پایان از همه دست اندرکاران این مراسم بخصوص محققان و اساتید گرانقدر که در پاسداشت این روز بزرگ همت گماشته‌اند سپاسگزاری می‌کنم.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است